ISIS giặc cờ đen

ISIS giặc cờ đen : Trên cái nền rối tinh của Hồi giáo 

ISIS và gia tài

Vào 2003, Hoa Kỳ đánh đổ Saddam Hussein và quân đội Iraq trong vòng một tháng, áp dụng chiến thuật được gọi là “Sốc và kinh hoàng”. 466.985 quân nhân Mỹ và chư hầu sử dụng 1.801 máy bay vào 41.104 phi vụ, ném 19.948 bom khôn và tên lửa điều khiển với 9.251 bom thường (tường trình của USCENTAF, Bộ Chỉ huy Không lực Trung phần Hoa Kỳ ở đây). Chiến dịch “Tự do cho Iraq” (Operation Iraqi Freedom, OIF) thành công mỹ mãn, Tổng thống Bush ngày 1.5.2003 mặc đồ bay đáp chiến đấu cơ xuống một mẫu hạm, tuyên bố “Nhiệm vụ hoàn tất”.

.

11 năm sau, quân đội được trang bị và huấn luyện tốt nhất khu vực, (trang bị và huấn luyện bởi Hoa Kỳ), tức là quân đội quốc gia Iraq hậu Saddam, lại lâm vào cảnh “Sốc và kinh hoàng” này, tức là thanh lâu lượt thứ nhì. Trong vòng mấy tuần lễ, 1/3 lãnh thổ họ kiểm soát bị mất, kể cả Mosul là thành phố lớn thứ hai của quốc gia (1,8 triệu dân số). Thủ đô Baghdad bị đe dọa, sứ quán Hoa Kỳ tại đây (là đại sứ quán lớn nhất thế giới, 440.000m2, 5.500 nhân viên người Mỹ) cấp tốc di tản bán phần. Tây phương hoảng hốt và kêu to “Đại họa, đại họa”, đến độ phải nháy nhó với kẻ thù trong khu vực là Iran hòng họ nhúng tay vào cứu gỡ tình hình.

Lực lượng đe dọa chính quyền Maliki tại Iraq này là ba anh bịt mặt phất cờ đen khởi nghĩa trong sa mạc, của cải sở hữu (assets) của tổ chức, theo tình báo Iraq tổng cộng là (lại sốc và kinh hoàng) lên đến 875 triệu USD, quân số lần chót được ước lượng tổng cộng là 800 (tám trăm) tay súng!

Tù hàng binh thuộc các vệ binh Shia ? Iraq bị trói giật khủy, bị đánh, rồi lùa xuống, bị bắn chết trong một cái hào ở sa mạc, bởi một hàng những tay súng ISIS bịt mặt.

Giờ, phải mở dấu ngoặc, vì “assets” là gì ở đây không được định nghĩa rõ rệt. Phong trào này, tên gọi là ISIS, kiểm soát vài trấn đìu hiu, mấy thôn lẻ, một trạm xăng, ba tàu đánh cá gì đó, họ thu thuế cách mạng, bán dầu. “Assets” có kể một súng AK ($500 USD) và một xe hai trục ($40.000 USD) với lại bốn lốp xe mới hiệu Bridgestone ($800 USD)? Để so sánh, nếu gọi là của cải (wealth) thì của cải Hoa Kỳ là 82.000 tỉ (có thế mới huy động được 1.800 phi cơ như trên). Tính kiểu nào thì phi cơ chắc hẳn 100% là ISIS không có, bom khôn cũng không có nhé, kể cả bom dại, dư giả ở đây có nghĩa là mỗi thằng 7 kẹp đạn tức là 210 viên, chúng mày cứ việc bắn vung vãi nhé cho địch nó sợ.

Thế mà nó sợ thật! Trong trận chiếm Mosul (giờ thì quân số của ISIS được ước tính cập nhật lại là 3.000 hay 5.000), 800 tay súng hay 1.300 của ISIS khiến hai sư đoàn Iraq (30.000 quân) phải vội vã triệt thoái và ngày trước ngày sau biến mất trên bản đồ tham mưu của Bộ Tổng tư lịnh, khiến các tướng lãnh có nhờ đến các nhà ngoại cảm cũng tìm không ra.

Thế hung thần hay anh hùng sa mạc ISIS “tên vẫn chưa quen người dân thị thành” này là ai?

Một hình ảnh chụp từ video cho thấy một nhóm quân ISIS tụ tập tại một địa điểm không rõ ở vùng Nineveh của Iraq.

Nhắc lại lịch sử rối tinh: Shia với Sunni

Iraq có hai thành phần dân tộc chính, Ả Rập (75% dân số) và Kurd (18%). Người Kurd, nói qua, cũng Hồi giáo, cũng có râu, cũng ngăm ngăm nước da nhưng là một dân tộc cá biệt, sống trên lãnh thổ của bốn quốc gia trong vùng (Iraq, Syria, Iran, Turkey). Ở cả bốn nơi, họ đều là một thiểu số bị chèn ép và mang mộng một quốc gia độc lập. Từ ngày Iraq rối ren, người Kurd tại Iraq thừa dịp mà một mình một cõi tự trị khu vực của họ.

Giờ xin tiết lộ với đọc giả của Soi một tin tình báo bí mật đến độ mà hai tháng trước khi xâm lăng Iraq, chính Tổng thống Bush mới được biết (theo đại sứ Mỹ Peter Galbraith)! Đó là Hồi giáo có hai ngành đối nghịch nhau từ thế kỷ thứ 7 là Sunni và Shia. Tại Iraq, cả hai ngành đều có mặt, chia ra người Ả Rập Shia (chiếm 70-80% Ả Rập), người Ả Rập Sunni 20-30%. Về phần Kurd, tuyệt đại đa số theo ngành Sunni nhưng họ không tranh chấp gì tôn giáo với thành phần Shia cả, mà tranh chấp với người Ả Rập về mặt dân tộc và lãnh thổ, bất kể giáo phái gì. Mâu thuẫn giữa các thành phần Ả Rập là về giáo phái. Mâu thuẫn giữa Kurd và Ả Rập (cả Sunni lẫn Shia) là về dân tộc.

.

“Bạo chúa” Saddam là người cuối cùng cai trị một Iraq thống nhất và ổn định. Saddam làm được việc này bằng cách trấn áp thiểu số dân tộc Kurd, tận diệt phe đối lập chính trị như đảng Cộng sản Iraq*, và dùng chiêu bài chủ nghĩa quốc gia (tấn công kẻ thù truyền kiếp Iran, “xâm lăng” hay “giành lại” Kuwait, tùy theo quan điểm).

Nhưng thế nào thì chế độ của Saddam, dưới danh nghĩa của đảng Baath, cũng là một chế độ thế tục, về nguyên tắc là phụ nữ bình quyền; giáo dục và y tế xã hội cao cấp trong khu vực, có thể nói là ấm no sung túc nếu so với ngày hôm nay (chẳng lẽ là so với Hà Lan hay Thụy Điển?).

Một chân dung của Saddam trên đường phố Tikrit, 1995.

Baath là một đảng thế tục như đã nói, nhưng dưới chế độ Saddam đảng này dần dà rơi vào tay gia đình và bè phái gốc Sunni của lãnh tụ, nhất là sau chiến tranh với Iran (dưới chế độ thần quyền Shia). Tuy thế, mâu thuẫn Shia/Sunni vẫn mới chỉ ở mức ngấm ngầm. Sau chiến dịch  “Tự do cho Iraq”, tự do đâu chưa thấy, chỉ thấy chừng một triệu người thiệt mạng, và các thứ mâu thuẫn trên bùng nổ dữ dội. Hoa Kỳ, sau khi loại trừ tất cả các thành phần Baath (Sunni) khỏi chính quyền và quân đội, chỉ có thể trông cậy vào thành phần Shia để trị an, trớ trêu thay lại là thành phần chịu ảnh hưởng và thế lực của đồng giáo Iran.

.

Tóm lại, ở Lebanon thì Hoa Kỳ ủng hộ Sunni chống Hezbollah (Shia), ở Syria thì ủng hộ Sunni chống Shia (là Assad), nhưng ở Iraq lại phải dùng Shia chống lại Sunni. Nhưng người Shia hay người Sunni không phân biệt biên giới, đâu thì cũng là đồng giáo, và người Ả Rập cũng vậy, đâu cũng là dân tộc Ả Rập. Những biên giới quốc gia ngày nay chỉ là do thực dân Anh Pháp chia cắt vào đầu thế kỷ 20 theo thỏa ước Sykes-Picot (là tên của hai ngoại trưởng Anh và Pháp), tao lấy Syria, Lebanon, phần mày Palestine, Jordan, Iraq.

Chú thích:
*Năm 1968, đảng Baath đảo chính vì chính quyền đang bị ảnh hưởng của đảng CS. Ô Saddam, cựu thích khách của Baath từng ám sát hụt một thủ tướng lên làm bộ trưởng thông tin vào dịp này. Câu đố vui là ai đã khuyến khích và giúp đỡ đảng Baath đảo chính thành công? Cũng như ai đã trợ cấp nuôi thích khách Saddam sau khi ám sát bất thành và ông bỏ trốn lưu vong tại nước ngoài? Phần thưởng đoán trúng là được tham quan Langley tại bang Virginia, nơi đặt trụ sở của CIA.

ISIS ra đời do ai?

Khi Mỹ rút hết quân khỏi Iraq không kèn không trống thì chế độ quản gia được trao cho chính phủ Maliki thuộc thành phần Shia. Ông này là quản gia Iraq cho Hoa Kỳ nhưng bố nuôi của ông lại là Iran. Ông loại khỏi chính quyền trung ương thành phần sắc tộc Kurd nhưng thành phần này cóc cần, tiện thể đã thế thì tôi ra ở riêng, trên thực tế hoàn toàn độc lập với phần còn lại của Iraq. Đây yên ổn và thanh bình, bên ngoài những tranh chấp giáo phái.

Tổng thống Mỹ Barack Obama bắt tay Thủ tướng Nouri al-Maliki, hôm 1. 11. 2013, sau cuộc gặp của họ tại Phòng Bầu dục, Nhà Trắng, bảo nhau phải tận diệt al-Qaida.

Tại phần còn lại của Iraq (tức là phần Ả Rập), mâu thuẫn Shia-Sunni trở thành sâu sắc và cả chục phong trào Sunni dấy lên chống lại trung ương. ISIS – Quốc gia Hồi giáo Iraq và Shams (Shams là tên Ả Rập của Syria và Lebanon, ngoại quốc gọi là “Levant”, cho nên có nơi gọi tổ chức này là ISIL) – ISIS/ISIL ra đời và như tên gọi, hòng đáp ứng nhu cầu của quý khách hàng bảo thủ Sunni trong khu vực chứ không màng mở quán đâu mãi tận Chechnia hay là Afghanistan (như tổ chức Al Qaeda).

… Và lớn nhanh Phù Đổng, nhờ ai?

Về ý thức hệ, ISIS thuộc nhánh Salafi, kiểu Hồi giáo về nguồn, đại khái nhuộm răng đen búi tó củ hành mới là Hồi giáo. Chủ nghĩa Salafi này của ISIS có khác biệt so với Wahabi truyền thống của Saudi hay Anh em Hồi giáo của Ai Cập, tuy là cả ba đều có thể gọi là bảo thủ hay quá khích. Chủ nghĩa này lại là mô-đen thịnh hành tại các cộng đồng Hồi giáo tại Âu châu, có lẽ vì họ là thiểu số sống trong một môi trường xa lạ, kiểu Việt kiều thích mặc áo dài Trần Lệ Xuân vì trước 63 mới là Việt Nam chính hiệu Đại Cồ. Chi tiết (Âu châu) này quan trọng, sẽ nói đến ở sau.

Đội quân ISIS thảy đều bịt mặt, kể cả thủ lĩnh Abu Bakr al-Baghdadi của họ, trừ một kẻ không bao giờ bịt là “hung thần” Shakir Wahiyib

Bình dương Bồ bản vô Nghiêu Thuấn**, ISIS có phất cờ đen làm giặc thì cũng chỉ có vài trăm mống như đã thấy. Việc rạch đôi sơn hà mới đây là nhờ vào sự phân hóa cùng cực của chính phủ trung ương Maliki.

Sau khi loại Kurd, loại Sunni ra thì ông quản gia Nuri al-Maliki loại ai? Dựa vào thế lực Hoa Kỳ, ông loại luôn các thành phần Shia không có họ gần với phe nhóm của ông ra khỏi chính phủ. Hậu quả là, quân đội quốc gia Iraq dù có trang bị tốt và huấn luyện tốt thì đại đa số binh lính gốc Kurd, Sunni và Shia các phái cũng chẳng còn lý do nào tốt để bảo vệ quyền lực của nhóm Maliki.

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry bay tới Iraq gặp Thủ tướng Iraq Nuri al-Maliki. “Ông nói rằng Mỹ không hài lòng về trách nhiệm của Thủ tướng Iraq Maliki trong việc lãnh đạo đất nước và muốn Iraq tìm một vị lãnh đạo cho chính phủ mới toàn diện hơn, đảm bảo quyền lực giữa các dòng người Kurd, Sunni và người Shia trong đất nước.” (theo An Ninh Thủ Đô dịch từ Reuteus)

Cho nên tại các khu vực dân số Sunni như Mosul, Tikrit, Falluja, thế tiến của ISIS tựa chẻ tre vì họ là mũi nhọn của một chục phong trào Sunni hậm hực khác, từ thế tục, chế độ cũ Baath, đến Sunni ôn hòa, vì họ được sự ủng hộ trực tiếp của quần chúng địa phương và sự hợp tác gián tiếp của binh sĩ quân đội Iraq tàng hình bỏ đi về nhà. Tại xứ sở ra ngõ gặp bom người này, binh sĩ quân đội Iraq dũng cảm chẳng thua gì ISIS. Sau khi bỏ ngũ, các binh sĩ này có thể người đầu vệ binh Shia hay Sunni nào đó, kẻ về nguyên quán Kurd cầm súng, nhưng bây giờ họ không ngu đần hay là điên đến nỗi chết cho chế độ Maliki hay chính sách “tự do dân chủ và ổn định” của Mỹ. Đây mới là nguyên nhân chính của sự thành công bé con Phù Đổng là ISIS.

Thế tiến công của ISIS :
Xanh trời: khu vực Kurd Iraq tự trị.
Xanh cây: khu vực Kurd Syria kiểm soát.
Hồng phấn đậm: khu vực ISIS tấn công và kiểm soát. (Nguồn: The Economist)

Hết ba nồi cơm này, “nồi cơm” phân hóa nội bộ Shia tại trung ương là một, “nồi cơm” lực lương đồng minh Sunni là hai, và ‘nồi cơm’ rã ngũ về nhà của quân đội quốc gia Iraq là ba, ISIS cũng sẽ ngừng lớn nhanh lớn mạnh như đã thấy trong mấy tuần sửng sốt vừa qua. Sự bành trướng của ISIS sẽ ngưng lại tại biên giới của khu vực tự trị Kurd. Chẳng những ISIS sẽ không tiến được tại đây mà ngược lại, nhân dịp rối ren này người Kurd đã lấn được thêm thành phố Kirkuk (dân số nửa Ả Rập và nửa Kurd) là nơi sản xuất dầu mà họ vẫn thèm muốn, và sát nhập vào lãnh thổ tự trị của họ. ISIS cũng sẽ không tiến vào được khu vực cư dân Shia. Tóm lại, ISIS chỉ có thể đánh bại chính quyền Maliki và quân đội quốc gia Iraq vì những lý do đã nói đến chứ ISIS cũng chẳng giỏi giang gì. Nói cách khác, ISIS với thực lực bé bỏng như thế, chỉ đe dọa được một anh giữ nhà bù nhìn và một quân đội hình nộm của Mỹ. Ngày 21. 6, tại khu vực họ vừa mới giải phóng, ISIS đã bắt đầu xô xát (17 người chết) với lực luợng “bạn” Sunni thuộc thành phần đảng Baath.

Và Iraq như thế sẽ chia ba thôi. Khu vực Kurd, khu vực Shia và khu vực Sunni. Tại khu vực Shia, khả năng là Maliki sẽ mất việc giữ nhà cho Mỹ và bố nuôi Iran của ông còn nhiều con nuôi khác lắm chứ chẳng phải có mình thằng vô tích sự này. Tại khu vực Sunni, chưa hẳn là ISIS sẽ làm trùm mà không khéo sẽ bị các thành phần Sunni khác cho cuốn cờ đen trở về sa mạc mà sống bám vào trạm xăng thị trấn lẻ như trước đây vì lãnh chúa Sunni cũng lắm.

Vệ binh Shia của các “Chiến đoàn hòa bình” (quân đội Al Mahdi mới cải danh nghe cho nó hiền) biểu dương lực lượng sẵn sàng đánh ISIS. Đây là quân Shia thuộc phe ngoài chính phủ Trung ương, trước chống Mỹ, có lúc ủng hộ và giờ chống Maliki, nhưng thế nào cũng là thực lực quân sự lớn hiện nay. Vệ binh Shia cũng lắm phái. Đây là phái mạnh nhất của giáo sĩ Muktada Al Sadr, họ giữ Baghdad thì ISIS không vào được.

ISIS cái danh hung thần?

Thế tại sao Tây phương và truyền thông của họ lại “tuyên dương” phong trào ISIS này lên hàng hung thần thế giới? Bởi vì thế giới cần có hung thần chứ sao, có gì xào nấy, có thịt xào thịt, hết thịt xào rau. Al Qaeda thì không đủ dằn dạ dầy, đã là gái toan về già, hoa hậu duyên dáng áo dài và “has been” rồi, “so 2001” và “so passé” như người Mỹ nói. Tuy cho đến giờ “khủng bố” ISIS chưa hề có một tác động nào ở ngoài khu vực, nhưng Tây phương la toáng lên bọn này có khủng bố quốc tế tiềm ẩn (cũng như Việt Nam có vẻ đẹp tiềm ẩn) là vì chí nguyện quân Hồi giáo mang quốc tịch Âu châu của họ rất nhiều. Ngày nào treo súng ở Iraq, bọn này sẽ trở về London, Masachussetts đánh bom?

ISIS với thánh chiến về nguồn

Tuy nhiên, nếu chủ nghĩa toàn cầu của Al Qaeda là nguyên nhân lôi cuốn khủng bố gốc Hồi tại Âu châu, thì ISIS, theo kẻ viết này, đã lôi cuốn họ với chủ nghĩa Salafi về nguồn. Cũng là thánh chiến Jihad, nhưng Al Qaeda chủ trương xuất khẩu Jihad sang Âu, còn ISIS lại nhập khẩu người Âu về Syria, Iraq (hay mai kia Jordan, Lebanon) để mà Jihad. Thánh chiến của Al Qaeda là gửi tín đồ Hồi giáo (từ Saudi, Yemen…) sang Mỹ đánh bom. Thánh chiến của ISIS là gọi tín đồ Hồi giáo (từ Anh từ Úc) về Iraq Syria gỉai phóng. Nếu có trong tay ba cái máy bay hàng không dân sự vừa cướp được, ISIS sẽ không đâm vào New York, Washington mà đâm vào Baghdad, Damascus! Đây là một khác biệt cơ bản được Tây phương nhập nhằng hô hoán.

Tội của ISIS không phải là khủng bố toàn cầu; ở chỗ nào đâu, chỉ cho tôi coi! Tội của họ là đe dọa một chế độ do Tây phương dựng lên để bảo vệ quyền lợi của Tây phương trong khu vực. Nhưng bây giờ chẳng lẽ lại kết án ISIS muốn chiếm… Iraq của chính họ? 11 năm về trước, hẳn ta còn nhớ tội ly kỳ của Saddam là đe dọa thế giới với vũ khí hóa học (hay cả nguyên tử), và che chở cho khủng bố Al Qaeda, là hai tội láo toét, trừ với những người chóng quên.

Chú thích của hí họa: Lời nhà ngoại cảm: “Tôi nhìn thấy có vũ khí hủy diệt hàng loạt”.

Giờ thì cũng thế, Tây phương dựng lên một hung thần mới, đến độ nói ngây ngô buồn cười: chẳng hạn hôm 21. 6, BBC cho biết là theo các “phóng viên”, lực lượng ISIS được huấn luyện và trang bị tốt hơn quân đội Iraq! Huấn luyện ai hay ai dở thì khó nói, nhưng chỉ cần nhìn ảnh của đôi bên thì thấy ngay bên nào mũ sắt áo giáp đeo chiến xa và bên nào áo rách dép đứt quai cỡi lừa ra trận. Có nơi truyền thông lại than phiền hộ là không lực Iraq đã cạn hỏa tiễn điều khiển Hellfire, tội nghiệp nhỉ. Thế ISIS có phi cơ không, có Hellfire không? Quỹ 875 triệu của ISIS kinh thật, vì họ mới cướp được mấy kho bạc cơ mà. Vậy những kho bạc còn lại, kho bạc Trung ương do ai kiểm soát? Số bạc triệu của ISIS, thật ra, nếu Cường Đô La không mê người mẫu và Bầu Đức không mê bóng đá, thì bắt tay nhau họ cũng có thể thành lập một đạo quân làm điên đảo Hoa Kỳ?

Bởi vì mất mặt trong việc này, là chính sách can thiệp của Tây phương, đáng ra để ta có thể cười nếu không từng chết một triệu người và thiệt hại công quỹ một ngàn tỉ USD (nhưng may là thiệt hại này còn làm giàu được cho một số). Theo nguồn tin riêng đặc biệt của người viết (nhưng chưa được kiểm chứng một cách độc lập), khi quân ISIS vào Mosul thì thay vì làm dấu “V” chiến thắng thì họ lại làm dấu hai chữ “V” hả hê, tức là dấu “W”. Thay vì hô “Allahu Akbar” thì họ vùa ôm bụng vừa hô “Bờ la he! Bờ là he!”, tức là “Blair”. Uống nước nhớ nguồn và ăn quả (chà là) nhớ kẻ trồng cây, W Bush và Tony Blair là hai ân nhân lớn của phong trào, có thể coi như là đấng sinh thành vì không có họ xâm lăng Iraq thì đã không có ISIS và làm sao có được ngày nay!

.

Đã đành đúng là ISIS cực đoan giáo điều, Hồi giáo quá khích, và đúng quá, nhưng họ không quá khích hơn đám Hoàng gia Saudi. Họ không có dân chủ tự do nhưng cũng chẳng kém dân chủ tự do hơn Thống tướng Sisi tại Ai Cập***. Còn khủng bố nước ngoài thì chỉ mới thấy hôm 20. 6 tại Lebanon (tức “thuộc” khu vực của… chính ISIS: Quốc gia Hồi giáo Iraq và Shams – tức Syria và Lebanon). An ninh Lebanon mới bắt giữ tại Beirut 17 thích khách của ISIS âm mưu ám sát chủ tịch quốc hội Nabih Berri (theo Shia và đồng minh của Hezbollah). Nhưng nhập gia tùy tục, tại thủ đô Lebanon, các tín đồ khủng bố quá khích ISIS này mặc hàng hiệu Abercrombie & Ficht và một nhóm ngụ tại khách sạn Casa d’Or là nơi nổi tiếng chứa thổ tại địa phương!

*

*Năm 1968, đảng Baath đảo chính vì chính quyền đang bị ảnh hưởng của đảng Cộng sản. Ô Saddam, cựu thích khách của Baath từng ám sát hụt một thủ tướng lên làm bộ trưởng thông tin vào dịp này. Câu đố vui là ai đã khuyến khích và giúp đỡ đảng Baath đảo chính thành công? Cũng như ai đã trợ cấp nuôi thích khách Saddam sau khi ám sát bất thành và ông bỏ trốn lưu vong tại nước ngoài? Phần thưởng đoán trúng là được tham quan Langley tại bang Virginia, nơi đặt trụ sở của CIA.

**Ở Bình Dương và Bồ Bản không có (những ông vua tốt như) Nghiêu, Thuấn (Cao Bá Quát)

***ISIS đưa ảnh họ hành quyết (rao là 1700?) tù binh nhưng chế độ Sisi trong có hai phiên tòa lên án tập thể tử hình 1291 người về tội sát hại một viên cảnh sát.Trong số này 245 đã được tư pháp Ai Cập xác án.