3. Tinh thần khai sáng là phản
biện
Loài người có mấy giai đoạn
cắt đứt quá khứ? Không có gì đau khổ bằng việc cắt đứt với quá khứ và cũng
không có gì hạnh phúc bằng vượt qua được quá khứ. Trước khi tìm hiểu về vấn đề
này, chúng ta lướt qua khái niệm “khai sáng”.
Có nhiều tranh cãi xung quanh
chữ “khai sáng”. Trong tiếng Việt chữ này không được chuẩn về mặt ngữ pháp vì
nó là sự kết hợp rất “ngang xương” giữa một yếu tố Hán (“khai”) và một yếu tố
thuần Việt (“sáng”). Trong khi đó, phương pháp tạo lập từ Hán Việt thường là phải
kết hợp 2 yếu tố Hán với nhau, chẳng hạn không thể nói “nữ nhà văn” mà phải nói
“nữ văn sĩ”, không nói “nữ nhà báo” mà phải nói “nữ kí giả”… Chữ dùng chuẩn nhất,
chính xác nhất phải là “Khai minh”, ngay cả trong các từ điển của Trung Quốc
người ta cũng dùng từ này để chuyển dịch từ “enlightenment”.